Jordan(Iordanis)
Contribution of spoken word poetry piece to an open call for artworks, as a collective response to the controversial national narratives related to the 200 years from the Greek revolution against the Ottoman regime. Later the piece was transformed into a short film in collaboration with Alkistis Voulgari.
The call was asking for artistic responses to suicide announcements found in newspapers of these period. The announcements were relevant to unknown people, synthesizing a parallel national history in the sidelines.
I received the announcement for the suicide of Jordan Dimakoglou. A refugee who took his life on the 8th of December 1928. The announcement described him as a lunatic because of a letter found in his pocket. In the letter Jordan was cursing at god. I wrote a "monologue" of Jordan talking the night before he died. Jordan is narrating his life and memories as well as fragments of Greek history that remain in the margins.
Περίληψη
Ο Ιορδάνης Δημακόγλου, ένας ξυλουργός από τη Μικρά Ασία, αποφασίζει να βάλει τέλος στη ζωή του στις 8 Δεκεμβρίου 1928. Επιλέγει ως τελευταίο προορισμό ένα δημόσιο σημείο στο Καστρί της Κηφισιάς. Είναι ο τόπος που δουλεύει μαζί με άλλους τεχνίτες της προσφυγιάς για την ανέγερση πολυτελών ξενοδοχείων. Ο Ιορδάνης κουβαλάει το βάρος του ξεριζωμένου ανθρώπου, του πληγωμένου παιδιού, τον πόνο της γενιάς του, την αδικία της κοινωνικής ανισότητας, την απελπισία του κατατρεγμού. Τα βάζει με τον Θεό. Πού αλλού να απευθυνθεί; Μια ημέρα μετά τον θάνατο του ανακοινώνεται στις εφημερίδες ότι βρέθηκε απαγχονισμένος ένας “παράφρων πρόσφυξ”.
Συγκείμενο
Ο ποιητικός μονόλογος βασίζεται στην πραγματική είδηση της αυτοκτονίας του Ιορδάνη. Από τα διαθέσιμα στοιχεία υποθέτουμε ότι ήταν πρόσφυγας από τη Μικρά Ασία. Εργαζόταν ως ξυλουργός και διέμενε στο κέντρο της Αθήνας στην οδό Ασημάκη Φωτήλα. Απαγχονίστηκε στο Καστρί σε δημόσιο χώρο.
Η περιοχή Καστρί ανήκει σήμερα στο Δήμο Κηφισιάς, και ιστορικά ήταν κατοικία και
θέρετρο επιφανών πολιτικών, καλλιτεχνών και δημοσίων προσώπων της υψηλής
κοινωνίας. Το Καστρί συνορεύει με τη Νέα Ερυθραία που σήμερα ανήκει επίσης στον ίδιο Δήμο. Σε αντίθεση με το Καστρί, όμως, η Νέα Ερυθραία ήταν τότε έρημος τόπος. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή άρχισε εκεί να δημιουργείται εκεί ο συνοικισμός για τη στέγαση προσφύγων, κυρίως από τη χερσόνησο της Ερυθραίας που βρίσκεται απέναντι από τη Χίο.
Την ίδια περίοδο, στην ευρύτερη περιοχή της Κηφισιάς, λάμβανε χώρα έντονη οικοδομική δραστηριότητα. Νέα πολυτελή ξενοδοχεία χτίζονταν για να φιλοξενήσουν τους εύπορους Αθηναίους, τους ομογενείς της Αιγύπτου και άλλους κοσμοπολίτες ταξιδιώτες. Περίπου 2χλμ μακριά, οι πρόσφυγες προσπαθούσαν να ξαναχτίσουν τη ζωή τους στα παραπήγματα.
Η επιλογή του Ιορδάνη να βάλει τέλος στη ζωή του στο Καστρί είναι συμβολική. Ο ύστατος σπαραγμός του ξεριζωμένου ανθρώπου σε μια εποχή και μια κοινωνία βίαιη. Σπαραγμός προς τον Θεό που εγκαταλείπει τα κατ’εικόνα και καθ’ομοίωση τέκνα του, να αλληλοσφάζονται στους αιώνες των αιώνων.
Δε δικαιώνεται έτσι εύκολα, βέβαια, η μνήμη ενός αγνώστου. Έχει αξία, όμως, έστω ένας-δύο άνθρωποι να ακούσουν την ψυχή ενός άλλου ανθρώπου.
Summary
Iordanis (Jordan) Dimakoglou, a carpenter from Asia Minor, decides to end his life on December 8, 1928. As his last destination he chooses a public spot in Kastri, Kifissia. It is the place where he works together with other refugee craftsmen to build luxury hotels. Iordanis carries the burden of the uprooted man, the wounded child, the pain of his generation, the injustice of social inequality, the despair of persecution. He takes on God. Where else can he turn? The day after his death, it is announced in the newspapers that a "mad refugee" has been found hanged.
Context
The poetic monologue is based on the real news of Iordanis suicide. Based on available evidence, we assume that he was a refugee from Asia Minor. He worked as a carpenter and lived in the centre of Athens on Asimaki Fotila Street.
The Kastri area is now part of the municipality of Kifissia, and historically it was a residence and of prominent politicians, artists and public figures of the high society. Kastri borders Nea Erithrea, which today also belongs to the same municipality. Unlike Kastri, however, Nea Erithrea was then a deserted place. After the Asia Minor Catastrophe in 1922, a settlement began to be formed there to house refugees, mainly from the Erithrea peninsula opposite to the island of Chios.
During the same period, in the wider area of Kifissia, intensive construction activity was taking place. New luxury hotels were being built to accommodate wealthy Athenians, expatriates from Egypt and other cosmopolitan travellers. About 2km away, refugees were trying to rebuild their lives in the shacks.
Iordanis' choice to end his life in Kastri is symbolic. The ultimate agony of the uprooted man in an age and society of violence. Sapplication to God who abandons his children made in his image and likeness, to slaughter each other in eternity.
The memory of a stranger is not so easily vindicated, of course. Yet it is of value, even for one or two people, to listen to the soul of another human being.
